Dział IV ZAŁOGA STATKU

Art. 18. Załogę statku stanowią pracownicy wpisani na listę załogi tego statku, wystawioną przez armatora.

Art. 19. 1. Pracownika rozpoczynającego pracę na statku udającym się w podróż morską wpisuje się na listę załogi tego statku, a po zakończeniu pracy na tym statku skreśla się z tej listy.
2. Wpisanie pracownika na listę załogi statku polega na dokonaniu w niej przez armatora adnotacji dotyczących rodzaju zawartej z pracownikiem umowy o pracę na statku, zajmowanego na statku stanowiska oraz miejsca i terminu rozpoczęcia pracy na tym statku, a skreślenie go z tej listy - na dokonaniu adnotacji dotyczących miejsca i terminu zakończenia pracy na tym statku oraz jego przyczyny.
3. Wpisania pracownika na listę załogi dokonuje się najpóźniej w chwili wyjścia statku w morze, a skreślenia z tej listy - najwcześniej w chwili przybycia statku do portu, w którym pracownik kończy pracę na tym statku.
4. (7) Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, kierując się wymaganiami wynikającymi z wiążącej Rzeczpospolitą Polską w tym zakresie umowy międzynarodowej, określi, w drodze rozporządzenia, wzór listy załogi statku oraz sposób jej sporządzania, wystawiania i dokonywania w niej wpisów.

Art. 20. (8) 1. Statek powinien posiadać załogę, której liczebność i kwalifikacje zawodowe, a także warunki zdrowotne zapewniają bezpieczną i higieniczną pracę, prawidłową obsługę urządzeń statku i ładunku, należytą obsługę załogi i pasażerów oraz umożliwiają przestrzeganie przepisów o czasie pracy na statku.
2. Armator określa liczebność i skład zawodowy załogi statku, umożliwiające spełnienie wymagań określonych w ust. 1, a także sposób uzupełniania składu załogi w podróży morskiej statku, jeżeli w czasie jej trwania nastąpiło jego zmniejszenie.
3. Armator zapewnia przeszkolenie medyczne kapitana i załogi w zakresie stosowania środków ratunkowych i medycznych, zgodnie z wymaganiami międzynarodowymi, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2.
4. Armator jest obowiązany zapewnić zaopatrzenie statku w środki medyczne, wyposażenie szpitali i apteczek okrętowych oraz opiekę medyczną na statku, zgodnie z wymaganiami, o których mowa w ust. 5.
5. Minister właściwy do spraw zdrowia, kierując się szczególnym charakterem pracy na morskich statkach handlowych oraz wymaganiami wynikającymi z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych, określi, w drodze rozporządzenia:
  1)   warunki zdrowotne wymagane od osób wykonujących pracę na statku oraz tryb orzekania o zdolności do wykonywania tej pracy,
  2)   rodzaje i częstotliwość profilaktycznych badań lekarskich osób wykonujących pracę na statku,
  3)   wymagania dotyczące wyposażenia apteczek okrętowych w odpowiednie rodzaje i ilości środków farmaceutycznych, sprzętu i środków medycznych oraz zasad ich przechowywania, ewidencji, wymiany i kontroli,
  4)   wymagania dotyczące wyposażenia szpitali okrętowych i zatrudniania lekarzy okrętowych,
  5)   wymagania dotyczące wyposażenia środków ratunkowych w apteczki,
  6)   szczegółowe zasady i warunki udzielania drogą radiową konsultacji medycznej kapitanowi statku przez właściwą jednostkę służby zdrowia,
  7)   warunki, tryb oraz organy upoważnione do przeprowadzania kontroli zaopatrzenia medycznego statków,
  8)   wymagania dotyczące programu, zakresu i częstotliwości szkolenia medycznego kapitana i załogi statku, z uwzględnieniem wytycznych Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO).
6. (9) Minister właściwy do spraw rybołówstwa, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej, ministrem właściwym do spraw pracy oraz ministrem właściwym do spraw zdrowia, ze względu na szczególne warunki pracy na statkach rybackich, określi, w drodze rozporządzenia, wymagania higieniczne i zdrowotne na statkach rybackich, mając na uwadze wymogi w zakresie konstrukcji i wyposażenia statków rybackich, sprzętu ratowniczego, szkolenia załóg i ratowania życia.

Art. 21. 1. Kapitan statku kieruje pracą na statku i reprezentuje w czasie całej podróży statku armatora wobec załogi.
2. Kapitan statku jest upoważniony do wystawiania listy załogi i dokonywania w niej wpisów, a także do dokonywania wpisów w książeczkach żeglarskich pracowników stanowiących załogę statku.

Art. 22. 1. Kapitan statku jest obowiązany dokonać w dzienniku okrętowym zapisu o każdym ważnym wydarzeniu dotyczącym załogi statku, chyba że inny przepis tej ustawy przewiduje w tym zakresie obowiązek dalej idący.
2. Kapitan statku jest również obowiązany odnotować w dzienniku okrętowym złożenie mu przez pracownika odwołania, sprzeciwu lub jakiegokolwiek innego pisma w sprawie ze stosunku pracy na statku. Złożenie takie jest równoznaczne z wniesieniem pisma do organu powołanego do rozpatrywania roszczeń ze stosunku pracy na statku.

Art. 23. Kapitan statku może polecić pracownikowi zejście ze statku w porcie, jeżeli jest to konieczne ze względu na bezpieczeństwo statku, załogi lub pasażerów, a także gdy ze względu na brak wymaganej sprawności psychofizycznej lub rzeczywistych kwalifikacji zawodowych pracownik nie jest w stanie wykonywać należycie pracy na stanowisku określonym w umowie o pracę na statku; polecenie należy wręczyć na piśmie z uzasadnieniem i uczynić o tym wzmiankę w dzienniku okrętowym. Po zejściu pracownika ze statku stosuje się przepisy art. 35.

Art. 24. 1. Załogę statku reprezentuje wobec kapitana delegat załogi.
2. Delegat załogi wykonuje uprawnienia zastrzeżone dla niego w przepisach ustawy oraz jest władny zgłaszać kapitanowi interwencje w sprawach załogi statku.
3. Kapitan statku rozpatruje interwencje niezwłocznie i o podjętych decyzjach zawiadamia delegata załogi. Jeżeli interwencja była złożona na piśmie, kapitan czyni w dzienniku okrętowym wzmiankę o jej złożeniu oraz sposobie i terminie załatwienia.
4. Przepisy ust. 1-3 nie naruszają uprawnień związków zawodowych do reprezentowania i obrony praw i interesów pracowników na statku.

Art. 25. 1. Delegata załogi wybiera zebranie załogi statku, a sposób jego wyboru określa samo zebranie.
2. Delegata załogi wybiera się na czas, w którym statek odbywać będzie podróż lub podróże morskie; może on być w każdej chwili przez zebranie załogi statku odwołany.
3. Kapitan statku jest obowiązany umożliwić załodze przeprowadzenie zebrania wyborczego oraz zebrania w sprawie odwołania delegata, najwcześniej jak to jest możliwe.